همه چیز درباره بیماری دلیریوم - مالکوم

دلیریوم یا روان آشفتگی

دلیریوم یک اختلال عصبی شناختی است که پس از تغییرات ناگهانی ناشی از عوامل مختلف در مغز، فرد دچار آشفتگی و سردرگمی می گردد و هشیاری خود را تا حد زیادی از دست می دهد. دلیریوم ممکن است با توهم و هذیان همراه باشد. به طور کلی این بیماری یک اختلال گذرا و موقتی است و زمانی که دلیل اولیه حذف گردد، فرد به سرعت بهبود پیدا می نماید. طول این بیماری کوتاه است و از یک روز تا یک ماه طول می کشد.

نشانه ها و علائم دلیریومدلیریوم بر فرایندهای مغزی، احساسات، هیجانات و کنترل عضلات بدن تاثیر می گذارد. علائمی که در این بیماری دیده می شوند به توضیح زیر می باشد.

1- کاهش آگاهی نسبت به محیط اطراف (عدم تشخیص زمان و مکان)

2- عدم توجه و تمرکز

3- سردرگمی

4- هذیان و باورهای غیر منطقی

5- کاهش حافظه

6- اختلال در فرآیند تفکر

7- اختلال در خواب و بیداری

8- تحریک پذیری

9- اضطراب و خلق بالا

10- عدم وضوح در صحبت کردن

11- عدم کنترل عضلات (انجام بی اختیار حرکات بدنی)

12- اضطراب و نگرانی

13- افسردگی

14- خونسردی بیش از حد

15- خوشحالی بیش از حد

توجه: مهم ترین نشانه دلیریوم این است که این اختلال بیش از یک ماه طول نمی کشد و نشانه های بیماری تشابه زیادی با اختلالات هذیانی دارند. 1

انواع دلیریوممتخصصان سه نوع دلیریوم را شناسایی نموده اند:

دلیریوم هایپراکتیواحتمالا این نوع دلیریوم را راحت تر از انواع دیگر آن می توان تشخیص داد. ممکن است شامل بی قراری (برای مثال، قدم زدن با گام های آهسته و یکنواخت)، سراسیمگی، تغییرات سریع خلقی یا توهمات و نیز امتناع از مشارکت با دیگران در امری باشد.

دلیریوم هیپواکتیواین نوع دلیریوم می تواند شامل بی تحرکی یا کاهش فعالیت حرکتی، کُندی، خواب آلودگی غیرطبیعی یا گیج به نظررسیدن باشد.

دلیریوم ترکیبیهمان طور که از نامش پیداست، شامل علائم و نشانه های هر دو نوعِ هایپراکتیو و هیپواکتیو است. فرد ممکن است به سرعت بین هایپراکتیو و هیپواکتیو تغییر حالت دهد.

دلیل دلیریومدلیریوم هنگامی بروز می نماید که ارسال و دریافت سیگنال های عادی در مغز ضعیف گردد. این اختلال به احتمال زیاد ناشی از عوامل متعددی است که مغز را آسیب پذیر می نمایند و سبب عملکرد نادرست در فعالیت های مغزی می شوند.

این بیماری ممکن است یک یا چند دلیل داشته باشد. به عنوان مثال گاهی محتمل است ترکیبی از یک شرایط پزشکی و مسمومیت دارویی باشد، اما گاهی اوقات تشخیص دلیل آن ناممکن است. علل احتمالی ابتلا به این بیماری عبارت اند از:

داروهای خاص یا مسمومیت دارویی

مسمومیت دارویی، الکلی یا ترک اعتیاد

شرایط پزشکی مانند سکتهٔ مغزی، حملهٔ قلبی، وخیم شدن بیماری ریه یا کبد یا آسیب ناشی از سقوط

عدم تعادل متابولیسمی مانند کمبود سدیم یا کلسیم

بیماری شدید، مزمن یا لاعلاج

تب و عفونت حاد، به ویژه در بچه ها

عفونت دستگاه ادراری، ذات الریه یا آنفولانزا، به ویژه در افراد مسن

قرارگرفتن در معرض سمومی مانند مونوکسیدکربن، سیانور و نظایر آنها

سوءتغذیه یا کم آبی

محرومیت از خواب یا رنج های شدید عاطفی

درد

جراحی یا سایر شیوه های پزشکی که با بیهوشی انجام می شوند

بعضی داروها (یا ترکیبی از آنها) نیز می توانند سبب ابتلا به دلیریوم شوند. به عنوان مثال:

داروهای مسکن

داروهای خواب آور

داروهایی برای اختلالات خلقی مانند اضطراب و افسردگی

داروهای ضدحساسیت (آنتی هیستامین ها)

داروهای آسم

داروهای استروئیدی به نام کورتیکواستروئیدها

داروهای بیماری پارکینسون

داروهای درمان اسپاسم یا تشنج

عوامل خطرآفرین دلیریومبیمارانی که در بیمارستان به ویژه در بخش مراقبت های ویژه یا بعد از جراحی بستری می شوند یا افرادی که در خانۀ سالمندان سکونت دارند، بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به دلیریوم قرار دارند. این بیماری در افراد مسن شایع تر است.

بعضی از بیماری هایی که خطر ابتلا به دلیریوم را افزایش می دهند عبارت اند از:

اختلالات مغزی مانند زوال عقل، سکتهٔ مغزی یا بیماری پارکینسون

گذراندن دوره هایی از این بیماری در گذشته

آسیب های بینایی یا شنوایی

وجود مسائل متعدد پزشکی.

پیامدهای بیماریدلیریوم ممکن است تنها چند ساعت، چند هفته یا حتی چند ماه طول بکشد. اگر مسائلی که در این بیماری تأثیر دارند مورد توجه قرار گیرند، زمان بهبودی اغلب کوتاه تر می گردد.

مقدار بهبودی تا حدی به شرایط سلامتی و ذهنی قبل از آغاز بیماری بستگی دارد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است با کاهش قابل توجهی در مهارت های فکری و حافظه روبرو شوند. افرادی که شرایط سلامتی بهتری دارند به احتمال زیاد کاملا بهبود می یابند.

افراد مبتلا به سایر بیماری های جدی، مزمن یا لاعلاج ممکن است مجددا به سطح مهارت های فکری یا عملکردی که قبلا داشته اند نرسند. در افرادی که بیماری وخیمی دارند احتمال بیشتری وجود دارد که دلیریوم به کاهش کلی سلامت، بهبودی ضعیف بعد از جراحی، احتیاج به مراقبت در مراکز مراقبت های بهداشتی (مانند بیمارستان روانی) و افزایش خطر مرگ بینجامد.2

پیشگیری از دلیریوم پیروز ترین روش های پیشگیری از دلیریوم، عوامل خطری را هدف قرار می دهند که منجر به عود این بیماری می شوند. محیط های بیمارستانی این بیماری را تا حدودی تشدید می نمایند؛ تغییر مکرر اتاق، شیوه های تهاجمی جراحی، صداهای بلند، روشنایی ضعیف و کمبود نور طبیعی و نیز مسائل خواب این بیماری را فقط بدتر می نماید.

شواهد نشان می دهد که راهبردهای خاصی می تواند سبب جلوگیری یا کاهش شدت علائم دلیریوم گردد، راهبردهایی مانند عادت به خواب خوب، نگه داشتن فرد در آرامش و دادن حس خوب به او و نیز یاری به پیشگیری از بروز مسائل یا سایر عوارض پزشکی.

درمان بیماری دلیریوم1) از استفاده از داروهای خواب آور یا آرام بخش احتراز کنید.

2) درصورتی که استفاده از داروهای ضدروان پریشی برای کنترل برآشفتگی لازم باشد. می توان آن ها را تجویز کرد (برای مثال هالو پریدول2-1میلی گرم خوراکی یا تزریقی تا سقف سه باردرروز)

3) به عوارض جانبی داروها (داروهای با خصوصیت آنتی کولینرژیک وداروهای ضدپارکینسون موجب ایجاد دلیریوم شده یا آن را تشدید می نماید) وبه تداخلات دارویی توجه کنید. 3

پی نوشت:

1.www.honarehzendegi.com

2.www.chetor.com

3.www.beytoote.com

منبع: راسخون