طلاق عاطفی؛ زندگی زیر سقف دودی - مالکوم

طلاق عاطفی، جدایی بدون طلاق است و زمانی اتفاق می افتد که زن و مرد در کنار هم به سردی زندگی می نمایند، ولی تقاضای طلاق قانونی ندارند و داشتن فرزند یا نگاه منفی جامعه به طلاق می توانند دلیل عدم طلاق قانونشان باشد.

مریم 34 سال است که از زندگی مشترکش می گذرد، اما چندسالی است با همسرش آن رابطه گرم سابق ندارد به گفته خودش ازدواج ما از اول هم اشتباه بود وقتی از او پرسیده می گردد پس چرا جدا نشدی؟ گفت به خاطر بچه ها دارم زندگی می کنم نمی خواستم اسم بچه طلاق روی فرزندانم باشد.

علت طلاق عاطفی چیست؟

مجتبی حبیبی روانشناس و مشاور، درباره علت طلاق عاطفی اظهارکرد: زمانی که رضایت زناشویی وجود ندارد و خانواده از کارکرد مناسب برخوردار نیست، زوجین در ادامه زندگی مشترک مسائل زیادی پیش رو خواهند داشت. این روانشناس در تبادل نظر با خبرنگاران گفت: عدم وجود رضایت زناشویی در زوجین آن ها را بر این می دارد که به دنبال راه های مختلفی برای رهایی از این موقعیت تنش زا باشند.

وی اضافه نمود: مهم ترین نکته ای که توجه به آن می تواند مانع از بروز بسیاری از جدایی های عاطفی گردد، موفقیت همسران در شناخت و بر طرف کردن احتیاج های عاطفی یکدیگر از جمله موانع بروز جدایی های عاطفی در زوجین است. وی درباره احتیاج های اساسی مردان گفت: احتیاج های اساسی مردان شامل حمایت خانوادگی، تحسین، همراهی در تفریحات و ... است، همچنین احتیاج های اساسی زنان شامل محبت، تبادل نظر، صداقت و روراستی، حمایت اقتصادی و تعهد خانوادگی است.

این روانشناس بی اعتمادی زوجین به مروز زمان را یکی از علل طلاق عاطفی دانست و بیان نمود: چند پیشگی زن و شوهر که باعث دوری فیزیکی و خستگی است، پرخاشگری و کم نیاوردن مقابل یکدیگر که گاه بین بگومگو حرفی گفته می گردد که جبرانش سخت است، خاطرات تلخی از خود برای زوجین به جای می گذارد.

وی ادامه داد: تولد فرزند که به همان اندازه می تواند امکان با هم بودن را افزایش دهد، باعث غلفت زن و شوهر از یکدیگر و کمرنگ شدن روابط عاطفی شان خواهد شد که از جمله علل بروز طلاق عاطفی است. حبیبی با تاکید بر اینکه ازدواج های تحمیلی در سنین پایین از دیگر علل طلاق عاطفی است، ادامه داد: ازدواج های تحمیلی از یک طرف و پافشاری بی مورد برای ازدواج با وجود مخالفت خانواده ها از طرف دیگر، دو سر طیفی هستند که می تواند منجر به سرد شدن عواطف زوجین از یکدیگر به مرور زمان گردد.

این روانشناس با اشاره به اینکه کاهش ابراز علاقه از جمله علل طلاق است، اضافه نمود: در بسیاری از خانواده ها تصور غالب بر این است که بعد از گذشت چند سال و تولد چند فرزند به اصطلاح از آن ها گذشته که به هم بگویند دوستت دارم، این عامل موثر در سردی روابط عاطفی بین زوجین است. قطعا این نوع جدایی نه تن ها برای زن و مرد آسیب هایی به همراه دارد، بلکه زندگی فرزندان آن ها نیز با بحران روبروه می نماید و سلامت روان آن ها تحت تاثیر قرار می گیرد همچنین آینده خوبی پیش روی فرزندان چنین خانواده ای نخواهد بود.

تاثیرات طلاق عاطفی بر فرزندان

نجمه جاقتصادی روانشناس و مشاور خانواده درباره آسیب های طلاق عاطقی بر بچه ها اظهارکرد: علائم افسردگی، پرخاشگری، اضطراب و استرس در این فرزندان شدت قابل ملاحظه ای دارد و آن ها به دوستان خود وابسته شده و مایل نیستند زمان زیادی در منزل باشند یا حتی اگر در منزل هستند به اتاق خود یا دوستان مجازی پناه می برند و از بودن کنار والدین به شدت امتناع می نمایند.

جاقتصادی علائم کم اشت هایی یا پراشت هایی عصبی در این بچه ها قابل مشاهده دانست و اضافه نمود: این بچه ها به کرات دچار مسائل خواب یا کابوس می شوند و معمولا در چنین خانواده هایی در انجام تکالیف درسی دچار ضعف شدید می شوند و مسائل تحصیلی در آن ها شدت می گیرد.

این روانشناس درباره تاثیرات مخرب طلاق عاطفی بر دختران و پسران، گفت: آثار مخرب این نوع زندگی (طلاق عاطفی والدین) بر پسران بیشتر از دختران بوده و آن ها دچار پرخاشگری های فیزیکی و کلامی بیشتری می شوند، این در حالی است که در دختران علائم افسردگی و اضطراب افزایش بیشتری دارد.

وی ادامه داد: بسیاری از اوقات والدین اعلام می نمایند به خاطر فرزندان زندگی زناشویی توأم با بی مهری را تحمل می نمایند. به همین دلیل بچه ها در این حالت خشم و احساس گناه زیادی را تجربه می نمایند. آن ها در این خانواده نابسامان احساس امنیت نکرده و آرامش خود را از دست می دهند و دچار بدبینی شدید می شوند و حتی برای انتخاب کار، تحصیل و همسر دچار مسائل عدیده ای می شوند.

مراحل طلاق عاطفی

سمیرا اسماعیلی روانشناس و مشاور خانواده درباره طلاق عاطفی اظهارکرد: بسیاری از دانشمندان، طلاق عاطفی را مقدمه ای بر طلاق قانونی می دانند، خاتمه دادن به ازدواج به این سادگی نیست و هر فردی از مراحلی عبور می نماید تا خاتمه به طلاق قانونی برسد.

این روانشناس با بیان اینکه از آغاز طلاق عاطفی تا رسیدن به طلاق قانونی 5 مرحله مجزا وجود دارد، اضافه نمود: این 5 مرحله معمولا 3 سال طول می کشد، ولی ممکن است مدت آن در عده ای کمتر و در عده ای دیگر بیشتر باشد. وی با اشاره به اینکه در مرحله اول، فرد به سرزنش طرف مقابل خود می پردازد، گفت: آغاز نماینده تمرکز خود را متوجه همسر می نماید و او را در تمام اتفاق های گذشته، حال و آینده مقصر می داند.

در این مرحله فرد دارای یک تصویر بد و نامناسب نسبت به خود است و ممکن است به راحتی آسیب ببیند. اسماعیلی ادامه داد: مرحله بعد سوگواری است، در این مرحله غم و اندوه فراوان بر آغاز نماینده مستولی می گردد. به هر اظهارنظری واکنش تند نشان می دهد و به شدت در افکار و احساسات خود غوطه ور می گردد. تمرکز حواس خوبی ندارد، به گونه ای که در انجام کار های روزمره اش با مسائلی روبرو خواهد شد.

در این مرحله اگر زوج دارای فرزند باشند، به تدریج در انجام مسئولیت هایشان سستی به خرج می دهند و ممکن است یکی از والدین دست روی بچه بگذارد تا شاید همسر از دست داده را دوباره صاحب گردد. این روانشناس با بیان اینکه خصوصیات مرحله سوم خشم است، گفت: در این مرحله آغاز نماینده خود را محق می داند که عصبانی گردد و همسرش باید تاوان اعمالش را پس دهد.

حتی گاهی بی دلیل نسبت به فرزندان خود حساسیت های بی مورد دارد و به آن ها پرخاش و توهین می نماید ولی با این حال در پشت این چهره، ترس های بسیاری نهفته است؛ چگونه می توانم تنها زندگی کنم؟ توانایی گذران زندگی را دارم؟ می توانم از خودم حمایت کنم؟

وی با اشاره به تنهایی در افراد توضیح داد: بسیاری از افراد بعد از دوران بلوغ، احساس می نمایند تنها هستند، به تدریج آغاز نماینده شخصیت خود را طوری تطابق می دهد که دیگر احتیاجی به همسر ندارد، مرد یا زن سعی می نمایند به خود اطمینان پیدا نمایند و تصمیم نهایی را بگیرند.

اسماعیلی با بیان اینکه آخرین مرحله از فرایند، طلاق قانونی است، ادامه داد: ورود مجدد به زندگی آخرین مرحله از فرایند طلاق قانونی است، مرد یا زن احساس میژ کند که دوباره کنترل بیشتری بر زندگی خود دارند در این مرحله فرد می تواند برنامه ریزی دراز مدت انجام دهد.