انتقاد از بی توجهی دولت به صادرات خدمات فنی و مهندسی - مالکوم

به گزارش گروه اقتصادی خبرنگاران، سیفی نایب رئیس هیئت مدیره کانون سراسری شرکت های پیمانکاری در نشست خبری 5 تشکل حوزه صنعت ساخت و ساز، احداث و خدمات فنی مهندسی در خصوص صادرات مواد فنی و مهندسی گفت: زمانی می توانیم در زمینه صادرات این خدمات پیروز شویم که مسائل داخلی را حل کنیم.

وی اضافه نمود: به عنوان مثال ترکیه 20 رایزن اقتصادی در عراق دارد یا کره جنوبی 70 رایزن اقتصادی در تمام جهان فعال نموده است در حالی که تمام رایزنان بازرگانی و اقتصادی ایران در دیگر کشور ها حداکثر 6 نفر است.

نایب رئیس هیئت مدیره کانون سراسری شرکت های پیمانکاری گفت: ما در حالی که در عراق و سوریه با داعش جنگیدیم و خون دادیم، اما نتوانستیم هیچ امتیازی در بخش پروژه های این شرکت ها بگیریم. شرکت های ایرانی هم که به سوریه رفته اند بیش از چند صباحی است دوام نیاورده اند.

سیفی گفت: 51 درصد اقتصاد کشور حوزه خدمات است و بالاترین میزان اشتغال را دارد که عمده فعالان بخش خدمات، بخش های عمرانی هستند.

وی با بیان اینکه ایران تنها کشوری است که با 15 کشور هم مرز است، گفت: مجموع ظرفیت اقتصادی این کشور ها هزار و 300 میلیارد تومان در سال است. اما ما نتوانستیم از این ظرفیت استفاده کنیم. وقتی اردوغان خواست به ایران سفر کند در جمع پیمانکاران ترکیه ای در ایران حاضر شد و با آن ها مصاحبه کرد.

رئیس هیئت مدیره کانون سراسری شرکت های پیمانکاری یادآور شد: ما در کانون عالی کارفرمایی، کمیسیون صدور خدمات فنی و مهندسی شکل داده ایم و همه تشکل های فنی و مهندسی را در این کمیسیون گرد آورده ایم. با نظام مهندسی هم جلساتی را داشته ایم، اما مشکل اینجاست که تصمیم گیرنده یک پارچه و نهایی نداریم. هم نظام مهندسی تصمیم گیر است و هم وزارت راه و شهرسازی و هم نظام فنی و اجرایی زیرمجموعه سازمان برنامه و بودجه تصمیم گیرنده هستند.

وی درباره احتمال لغو تحریم ها با تغییر رئیس جمهور آمریکا، تأکید کرد: رفت و آمد رؤسای جمهور آمریکا ارتباطی به پروژه های عمرانی ما ندارد. تا زمانی که برنامه ریزی داخلی را اصلاح نکنیم مسائل ما در بخش خدمات فنی و مهندسی برطرف نخواهد شد.

در ادامه این مراسم ایرج گلابتونچی دبیر سندیکای شرکت های ساختمانی با تأکید بر اینکه یکی از درآمدزاترین بخش های صادراتی می تواند صدور خدمات فنی و مهندسی باشد، گفت: ما نیرو های پیمانکاری زیادی داریم، اما تقاضای کار وجود ندارد. سالی 253 هزار فارغ التحصیل رشته های فنی و مهندسی داریم، اما بازار کار برای آن ها نیست.

به گفته گلابتونچی، تعداد پیمانکاران تأیید صلاحیت شده و دارای رتبه بندی از سوی سازمان برنامه و بودجه در کشور 45 هزار و 740 شرکت است. سه هزار و 100 شرکت مشاور هم از سوی این سازمان تأیید شده است؛ بنابراین باید سالانه دو و نیم میلیارد دلار به این شرکت ها پروژه عمرانی داده گردد، اما عملاً ارجاع این حجم از کار به این شرکت ها مقدور نیست و لذا باید برای بخش عمده آن ها در خارج از کشور کار ایجاد گردد.

وی توضیح داد: ترکیه در 119 کشور جهان پروژه عمرانی دارد و صنعت ساخت و ساز این کشور 8 تا 9 درصد فراوری ناخالص داخلی را تأمین می نماید. برای دو میلیون ترکیه ای نیز اشتغال ایجاد شده است. این کشور به دومین فراوری کننده مصالح ساختمانی جهان تبدیل شده است. اما ما با 45 هزار شرکت پیمانکار نتوانسته ایم جایگاهی برای خود کسب کنیم.

دبیر سندیکای شرکت های ساختمانی ادامه داد: علت عدم توفیق در صادرات خدمات فنی و مهندسی، ناکامی دولت در مذاکره با دیگر کشور ها و کوشش برای جذب پروژه های آنهاست. این در حالی است که ترکیه در 40 سال گذشته 340 میلیارد دلار در قالب 9 هزار پروژه در 119 کشور درآمده کسب نموده، اما ما در 40 سال اخیر تنها 31 میلیارد دلار صادرات خدمات فنی و مهندسی داشته ایم.

در ادامه این نشست حبیب زاده عضو هیئت مدیره انجمن شرکت های نفت، گاز و پتروشیمی در خصوص پروژه های پیمانکاری حوزه نفت و گاز گفت: در زمانی که شرکت های نفت و گاز ایرانی در پارس جنوبی و عسلویه مشغول فعالیت بودند، مدیریت شرکت های ایرانی را به یک شرکت کره ای دادند. در حالی که در دهه 50، ایرانی ها در کره جنوبی پالایشگاه تأسیس نموده بودند.

عضو هیئت مدیره انجمن شرکت های نفت، گاز و پتروشیمی درباره تجربه برجام و خروج پیمانکاران ایرانی از پروژه های توسعه پارس جنوبی توضیح داد: ما این تجربه را داشتیم که پس از توافق برجام در حالی که شرکت های ایرانی با پیروزیت در پروژه ها مشغول به کار بودند پروژه های نفتی به شرکت های خارجی سپرده شد، اما پس از آنکه این شرکت ها از ایران رفتند بار دیگر دست به دامن پیمانکار داخلی شدند و پیمانکار ایرانی برای وزارت نفت محبوب شد.

وی اضافه نمود: هفت یا هشت فاز پارس جنوبی را شرکت های ایرانی در سال های تحریم در کنار قرارگاه خاتم احداث کردند در حالی که تحریم ها با کمبود منابع اقتصادی فشار زیادی وارد می کرد، اما پیمانکاران ایرانی باقی ماندند و پروژه ها را به پیش بردند.

در بخش دیگری از این نشست، شیخ اکبری رئیس انجمن شرکت های فنی و اجرایی درباره پروژه های راهسازی گفت: دولت ها هیچ گاه رویکرد شفافی نسبت به بنگاه های خصوصی صنعت راه سازی نداشته اند. در آزادراه قزوین- زنجان- تبریز، 14 شرکت عظیم راه سازی فعالیت می کردند، اما تنها یک شرکت باقی ماند و بقیه پروژه را رها کردند.

شیخ اکبری با بیان اینکه تورم پروژه های راهسازی را به چالش کشیده، گفت: از سال 66 تا به امروز قانون مشارکت بخش خصوصی در ساخت آزادراه تصویب شده است، اما به طور جد به اجرا گذاشته نمی شد.

وی اضافه نمود: در حال حاضر پیمانکار 50 درصد منابع ساخت آزادراه را تأمین می نماید و در طول 18 سال اصل و سود آورده خود را مستهلک کند، ولی دولت صرفاً سالانه 15 درصد معادل سود سپرده بانکی به نرخ عوارض اضافه می نماید که در مقابل نرخ واقعی تورم رقمی محسوب نمی گردد. آیا انگیزه ای برای اینکه سرمایه گذار و پیمانکار برای ادامه سرمایه گذاری در پروژه های راهسازی و آزادراهی باقی می ماند؟

وی در خصوص اوراق اسناد خزانه و تسویه بعضی پروژه ها از سوی دولت با استفاده از این اوراق، گفت: قیمت خرید و فروش اوراق اسناد خزانه در فرابورس بالاست، اما سود آن به جیب پیمانکار نمی رود و باید دید چه کسانی از خرید و فروش اوراق خزانه سود می برند.

وی گفت: پیمانکار مطالبات دو تا سه سال خود را به شکل اوراق دریافت می نماید و با 45 درصد نرخ تنزیل آن را در بورس به فروش می رساند. به عبارت دیگر ما مطالبات سه سال قبل خود را با محاسبه 15 درصد سود سپرده بانکی دریافت می کنیم، اما 45 درصد آن از بین می رود در حالی که نرخ تورم یک سال گذشته بالای 60 درصد بوده است.

به گفته شیخ اکبری توزیع اوراق اسناد خزانه به جای مطالبات به پیمانکاران، آن ها را به تدریج نابود خواهد نمود.